ชีวิตเป็นสิ่งลึกลับที่ทำให้มนุษย์อยู่เป็นทาสกิเลส

สิ่งที่ประกอบขึ้นเป็นชีวิต เป็นจักรวาลแห่งชีวิตในคนๆ นั้น มันมีอะไรที่ลึกซึ้งจนเข้าใจไม่ได้ แล้วกลายเป็นสิ่งที่ลึกลับ ทำไมอาตมาจึงกล่าวว่า จักรวาลแห่งชีวิต ชีวิตนี้มันกว้างขวางถึงกับเป็นจักรวาล นี่ถ้ามองไม่เป็นก็ไม่เห็น เพราะว่าอะไรๆ ทั้งหมดมันรวมอยู่ในสิ่งที่เรียกว่าชีวิต ในชีวิตมีสิ่งสำหรับรู้สึกสิ่งทั้งปวงและในตัวชีวิตเองก็มีส่วนประกอบที่มีความลึกซึ้ง ความที่มันลึกซึ้งนั่นแหละมันเหมือนกับจักรวาล หมายความว่ามันกว้าง มันไกลอะไรเกินไปกว่าที่เราจะรู้จักมันได้ง่ายๆได้ ฉะนั้นคงจะน่าแปลกที่จะพูดว่า ในร่างกายที่ยาวสักวาหนึ่ง หนาคืบนึง กว้างสักศอกหนึ่งนี้ มันกลายเป็นจักรวาลไปได้ มีอะไรกว้างขวางและลึกซึ้ง นี่จะเป็นตัวสิ่งลึกลับ ที่เราจะต้องทำให้กลายเป็นสิ่งที่หมดความลึกลับ

จากหนังสือธรรมะในฐานะวิทยาศาสตร์ (หน้า ๑๑๑)
พุทธทาสภิกฺขุ

พระราเชนท์ อาจริยวํโส รวบรวม